کارخانههای مواد غذایی از جمله مکانهای امن و مطلوب برای زندگی حشرات، جوندگان و آفات محسوب میشوند، اما وجود هر کدام از این جانداران صدمات غیر قابل جبرانی را از نظر اقتصادی و بهداشتی به این کارخانهها وارد می کنند. با توجه به این امر بهترین راه حل، حذف دائمی وجود این حشرات و جانوران است.
تنها روشی که از طریق آن امکان پاکسازی کامل کارخانههای مواد غذایی از هر نوع جانداری وجود دارد، سمپاشی است. البته منظور از سمپاشی، استفاده از هر نوع سم و یا هر روشی نیست.در واقع اولویت اول در سمپاشی کارخانههای مواد غذایی، حفظ سلامت کامل مواد غذایی و محصولات تولید شده است. بر همین اساس طبق قوانین وزارت بهداشت، در سمپاشی این نوع کارخانهها فقط استفاده از سموم بهداشتی و بدون خطر مجاز است.
به منظور آشنایی با روشهای سمپاشی قابل اجرا در کارخانههای محصولات غذایی و اقدامات مهم قبل از سمپاشی در این کارخانهها تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
یکی از روشهای مجاز سمپاشی در کارخانههای تولیدکننده مواد غذایی، استفاده از تلههای چسبی است. معمولا از تلههای چسبی در طعمه گذاری جوندگان (موش، مارمولک و …) استفاده میشود. دلیل استفاده از این روش در کارخانههای تولید کننده مواد غذایی غیر سمی و بدون بو بودن آن است.
علاوه بر این امر، از دیگر مزایای استفاده از تلههای چسبی میتوان به مقاومت این تلهها در برابر تغییرات دمایی و گرد و غبار اشاره کرد. لازم به ذکر است که تلههای چسبی دارای انواع مختلفی هستند.
یکی دیگر از روشهای مطمئن و بدون خطر در پاکسازی و سمپاشی کارخانههای تولید کننده مواد غذایی، استفاده از سموم فرومونی است. حشرات و آفات ماده موجود در طبیعت به منظور جذب نرها، هشدار به همنوعان خود در مورد وجود شکارچیان و یا یافتن غذا، ماده شیمیایی به نام فرومون را از خود ساطع میکنند.
با پیشرفت علم و تکنولوژی، انسانها نیز موفق به تولید این ماده شیمیایی شدند. با تغییراتی که در فرومونهای حشرات توسط انسان ایجاد شد، سمی به نام سم فرومونی تولید شده است که تاثیر فوق العادهای در جذب حشرات و آفات موجود در محیط مورد نظر دارد. استفاده از سموم فرومونی یک روش بیولوژیکی دفع آفات و حشرات محسوب میشود.
این ماده شیمیایی توسط تلههای مخصوص در مکانهای مورد نظر بکار میرود. ویژگی بارز سموم فرومونی این است که هیچگونه ضرری برای انسان ندارد و در عین حال به پاکسازی کامل محیط نیز کمک میکند. نمونهای از سموم فرومونی، سم آژیتا است که از آن در نابودی مگسها استفاده میشود.
این سم دارای فرمولاسیونی فوق العاده و ماندگاری بسیار بالایی است. لازم به ذکر است که در هنگام استفاده از سموم فرومونی، برای هر حشرهای باید از فرومون همان حشره استفاده شود.
یکی از اقدامات لازم قبل از سمپاشی، تخلیه کامل انبار محصولات تولید شده (در صورت امکان) است.
در غیر این صورت پوشش کامل و بسته بندی کامل کلیه محصولات و مواد غذایی موجود در کارخانه کاملا ضروری است. علاوه بر این امر، سمومی که در کارخانههای مواد غذایی بکار میروند باید توسط سازمان بهداشت تایید شوند.
دیگر اقدام مهم بعد از سمپاشی، علامت گذاری مکانهای سمپاشی و طعمه گذاری شده است. هدف از این کار آگاه کردن تمام کارکنان حاضر در کارخانهها از طعمه گذاریها و سمپاشیها است، چرا که امکان چسبیده شدن تلههای چسبی به دست و پای انسان وجود دارد.
روشهایی که در رابطه با سمپاشی کارخانههای مواد غذایی اشاره شد، روشهایی هستند که اجرای آنها به تجربه کافی نیاز دارد. به عنوان مثال انتخاب نوع تله چسبی و یا سموم فرومونی مطابق با نوع جونده یا حشره موجود، اهمیت بسیاری دارد.
یکی از مراکز معتبری که تجربه کافی در اجرای دو روش اشاره شده دارد، مرکز سمپاشی کوشا پیشرو محیط سبز است. این مرکز همچنین در زمینه سمپاشی سوسک به روشهای مختلف، سمپاشی مگس به روشهای مکانیکی، بیولوژیکی، فیزیکی و سمپاشی بند پایان (عقرب و رتیل) رزومه کاری بسیار درخشانی دارد.